آینده بیوتکنولوژی مس

کلمات کلیدی: کنسانتره،  کالکوپیریت، بیولیچینگ

در آینده نزدیک، برای استحصال کنسانتره های کالکوپیریت از رآکتورهای شیمیایی در مقیاس صنعتی استفاده خواهد شد. آزمایش های پایلوت مدت زمان زیادی است که در معادن مس استرالیا در لیل تاسمانی مشغول فعالیت هستند.‏
این آزمایش ها نشان داده اند که با استفاده از باکتری ترموفیلیک برای اکسیداسیون ذرات دانه ریز و بازیابی مس توسط عملیات ‏SX/EW‏ نتایج خوبی به همراه داشته است.
یافته جدید دیگری استحصال کالکوپیریت با استفاده از باکتری مخصوص اکسیدکننده آهن فرو است. یون فریکم با عیار بالا در رآکتور جداگانه ای ایجاد می شود و تا درجه حرارت ۷۰ درجه سیلیسیوس حرارت داده می شود و محلول فریک با کالکوپیریت تماس داده می شود. بازیابی مس در این روش بالا و در حدود ۹۰ درصد است، مخصوصا وقتی که کالکوپیریت خیلی ریز باشد، نتیجه بهتر است. سولفور موجود در کالکوپیریت، اکسید شده و جزو گوگردی اسیدسولفوریک به وجود می آورد که به طور مشخص هزینه های مربوط به خنثی سازی را کاهش می دهد و بعضا سولفور به وجود آمده قابل فروش نیز می باشد. هزینه های عملیاتی به خاطر مصرف کم هوای مورد نیاز برای اکسیده کردن آهن سولفوری نسبت به کالکوپیریت، به شدت کاهش پیدا کرده است. شست و شوی آهن فریک از کالکوپیریت قبل از اینکه به صورت صنعتی استفاده شود، به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. یکی از مطالب مهم، هزینه لازم برای گرم کردن محلول فریک قبل از تماس با کنسانتره و سپس سرد کردن محلول حاوی یون فروس قبل از بازگرداندن مجدد به رآکتورهای حاوی باکتری می باشد و استفاده از باکتری ترموفیلیک در محلول یون فریک تولید ممکن است بهترین جواب ممکن باشد. همچنین تولید بعضی تجهیزات برای تقویت تماس بین کالکوپیریت و محلول فریک لازم می باشد.
یافته های صنعتی جدید در استفاده از باکتری در روش کپه ای کالکوپیریت خیلی شبیه یافته های موجود در بیولیچینگ کنسانتره کالکوپیریت می باشد. احتمال دارد که بتوان بعضی از پارامترهای عملیاتی اسیدشویی کپه ای کالکوپیریت را برای دامپ های اسیدشویی ماده معدنی مس اولیه خارج شده از معدن نیز مورد استفاده قرار داد.
تقویت هایی که در زمینه سیمانی مس، صورت گرفته، منجر به بهتر شدن بازیابی مس در توده ها نگردیده است. سیستم هایی که برای پرورش باکتری های جدید استفاده می شود منجر به تقویت باکتری های تیوباسیلوس تیواکسیدانس و تیوباسیلوس فرواکسیدانس شده است. جدیدا، باکتری لیپتوسپیلیریوم نیز به عنوان میکروارگانیسم قابل استفاده نیز مورد استفاده قرار می گیرد و باید تحقیقات و مطالعات بسیاری در مورد باکتری ترموفیلیک که نقش بسیار مهمی را در اکسیداسیون کانی ها دارد، انجام شود. مخصوصا برای بیولیچینگ مس از کالکوپیریت مقاوم از باکتری های ترموفیلیک آرکا، سولفولوبوس و مخصوصا اسیدیانوس برییلرلی و متالوسفرا که در درجه حرارت ۷۵۶۵ درجه سیلیسیوس رشد می کنند، استفاده شود. یافته های جدید منتشر شده، نشان می دهند که علاقه برای مطالعه در زمینه کاربرد باکتری های ترموفیلیک در بیولیچینگ رو به افزایش است.

»  فرستنده : سید محمد حسین رحیمائی ( کارشناس استخراج معدن)

»  نویسنده : دکتر منوچهر اولیازاده (استاد گروه معدن دانشکده معدن دانشگاه تهران)

»  منتشر شده :  در هفته نامه معدن و توسعه 19/9/84